خاک ها از تخریب و فرسایش سنگ ها در طول زمان های طولانی بوجود می آیند. ترکیب و ساختمان خاک ها با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و سنگ مادری سازنده خاک متفاوت است. از این رو یکی از بخش های مهم شناسایی خاک، شناسایی سنگ اولیه مادری آن می باشد.

در کشاورزی، بافت خاک یکی از عوامل مهم در باروری گیاه می باشد. به خاکی که از هر لحاظ ایده آل باشد، خاک حاصلخیز گفته می شود. خاک حاصلخیز بجز موارد شیمیایی و میکروبی، باید دارای نسبت متعادلی از شن، رس و سیلت باشد. تفاوت شن، رس و سیلت در اندازه آنها می باشد. خاکی که دارای بافت مناسب باشد، بستری برای زندگی انواع میکرو ارگانیسم ها می باشد. این میکرو ارگانیسم ها هر کدام در خاک نقش مهمی را ایفا می کنند و بسیار برای حاصلخیزی خاک ضروری هستند.

از سوی دیگر، به عناصر معدنی موجود در ذرات خاک، مواد غذایی گفته می شود که نقش مستقیم در تغذیه گیاهان را دارند. یکی از موارد مهم در حاصلخیزی خاک، نسبت یون هیدروژن آن یا pH می باشد که می تواند در جذب یا عدم جذب مواد غذایی در خاک تاثیر به سزایی داشته باشد. بازه pH می تواند اسیدی یا قلیایی باشد. اکثر گیاهان در pH حدود 6 می توانند اکثر مواد غذایی را از محلول خاک جذب کنند، به همین دلیل پایش مستمر و بهبود این شاخص بسیار حائز اهمیت است.

هر چند خاک نیز مانند معده انسان خواصیت بافری دارد. یعنی همانطور که یک انسان می تواند سرکه یا عسل را همزمان بخورد و معده خود را با آن تنظیم نماید، خاک نیز می تواند شرایط را تا حدودی در حالت متعادل نگه دارد.

از آنجایی که اکثر خاک های ایران قلیایی می باشند، مدیریت مصرف نهاده ها و آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، تنها کود دهی در این نوع خاک ها باعث تامین مواد غذایی گیاه نمی شود، بلکه با روش های مدیریتی باید از جذب مواد غذایی توسط گیاه اطمینان حاصل کرد.