تیمار ضدعفونی بعد به فرایند کاربرد مواد شیمیایی در برابر بذرها اطلاق می شود که به منظور کاهش، کنترل دفع موجودات زنده خاکزاد، بذرزاد و هواداران اعمال میشود.
تیمارهای ضدعفونی بذر به عنوان یک روش زراعی مطمئن برای اکثر بذرهای گیاهان زراعی و باغی پذیرفته شده است و به شکل معمول جزئی از بوجاری بعد محسوب میشود. طی ۵۰ سال گذشته، ضدعفونی قبل از کاشت وزن با مواد شیمیایی محافظ، به عنوان یک راهکار استاندارد و مورد قبول درآمده است.
موادشیمیایی ایده آل برای ضدعفونی بذر
مواد شیمیایی ایده آل برای ضدعفونی باید دارای چنین خصوصیتی باشند:
🔹 تأثیر زیاد روی عوامل بیماریزا
🔹 نسبتاً غیر سمی برای گیاه
🔹 بی خطر برای انسان و دام در شرایطی که درست مصرف نشوند
🔹 پایداری نسبتاً طولانی در زمان انبارداری طولانیمدت بذرها
🔹 سهولت مصرف
🔹 صرفه اقتصادی
متأسفانه هیچ یک از سموم شیمیایی موجود، همه خصوصیات فوق را به شکل توأم ندارند.
فرمولاسیون و وسایل ضدعفونی بذر
انواع موجودات زنده بیماری زا که به وسیله مواد ضدعفونی کننده بذر کنترل میشوند عبارتند از:
قارچ ها و باکتری هایی که سبب پوسیدگی بذر، سوختگی گیاهچه و سیاهک میشوند. این موجودات ممکن است از بذرزاد، خاکزاد و یا هوازاد باشند. حشرات خارجی شامل کرم مفتولی(Wireworm) و کرم ذرت(Corn maggot) و حشرات انباری شامل شپشک(Weevils)، بید(Moths) و سوسک(Beetless).
کارکرد مواد ضدعفونی کننده بذر در سه گروه اصلی تقسیم بندی می شود:
۱-ضدعفونی کننده روی سطح بذر: مواد شیمیایی ضد عفونی کننده بذر در این گروه بذر را پوشش میدهند و فعالیت اسپور و عوامل بیماریزای موجود روی سطح بذر را کنترل می کنند.
۲-محافظت بذر: مواد شیمیایی ضد عفونی کننده که در این گروه قرار دارند بذر را در برابر عوامل زنده خاکزی و حشراتی که قبل از جوانه زنی و در طول جوانه زنی فعالیت می کنند، محافظت می کند.
۳-محافظت سیستماتیک: مواد شیمیایی موجود در این گروه به بذر نفوذ می کنند و فعالیت حشرات و عوامل بیماریزا را کنترل میکنند. همچنین این مواد ممکن است تا مراحل بعدی رشد، گیاه را از عوامل بیماریزا محافظت کند.